Diyarbakır'da Koşuyolu parkının yakınlarında, geçen Eylül'de patlayan bombanın hemen karşısındaki sokakta oturuyorum. Diyarbakır'ın en işlek semti Ofis. Ofis'den evimin olduğu tarafa gitmek için büyük bir kavşağı geçmeniz gerekiyor. Geçenlerde bu kavşağı geçerken farkettim ki kaldırımların yüksekliği çok fazlaydı, neredeyse yarım metre olup, herhangi bir basamak da yoktu.

Hemen önümde yürüyen yaşlı bir kadın kaldırıma çıkamadı, paralel olarak 50-60 metre yürüdükten sonra nispeten daha alçak bir noktadan kaldırıma çıkabildim. İşin aslı kaldırıma çıkmak benim için de zor oldu. Neredeyse bir duvarın üzerine çıkar gibi performans göstermeniz gerekiyordu. O an aklıma ya özürlü olsaydım, mesela yürüme engelli ya da en kötüsü görme özürlü olsaydım ve evim de yine aynı yerde olsaydı ne yapardım. Bu düşünce bile beni terletti. Kaldırımlara çıkmak, sokaklardan karşıya geçmek için bir özürlünün SüperMan olması gerekiyordu. Buradaki tek suçlu elbetteki belediyenindi. Uyuz etkinlikler için para bulabilen belediye nedense o kaldırımları alçaltmayı ya da rampa koymayı düşünemiyordu, paraya kıyamıyordu.

Özürlü olmak gerçekten çok zor bir durum, hele de Türkiye'de özürlü olmak 10 kat daha zor, emin olabilirsiniz. Peki bizler, bilişimciler ne yapabiliriz?

Başlığım aslında tam olarak şöyle olacaktı "Özürlü olmak Diyarbakır'da mı zor, yoksa sizin sitenizde mi?". Acaba interneti kullanan bir görme engelli, sitemizi nasıl görüyor, rahat kullanabiliyor mu diye hiç düşündünüz mü? Görme engelliler bilgisayarı, ekran okuyucu programlarla kullanıyorlar ve malumunuzdur ki hiç bir program insan gözü gibi göremez. Öyleyse bu kişiler için ne yapıyoruz acaba? Ülkemizde interneti kullanan özürlü sayısı belki çok az olabilir, birçok özürlü vatandaşımız bilgisayarla da tanışmamış olabilir. Ancak bu onları gözardı etmemize sebep olmamalı. Özürlülerin web sitemizi kullanma yeterliliğine bilişim dilinde Erişebilirlik (Accessibility) deniliyor. Web sitesi hazırlarken bu kavramı temel almak sanırım, engelli kullanıcılarımıza karşı bir borçtur.

Erişebilirlik ve tasarım üzerine, Mehmet Doğan'ın Altı Üstü Tasarım adlı web sitesinde harika yazılar bulabilirsiniz. Sitenin tavsiye ettiklerim bölümünde ise gerçekten kaliteli kaynaklara ulaşabilirsiniz. Yazıları okurken, kesinlikle yorumları es geçmemenizi şiddetle tavsiye ederim.

Erişebilirliği yüksek tasarımların artması, engelli vatandaşlarımızın hepsinin bilişimi kullanabilmesi dileğiyle...

Bu yazının kısa bağlantısı http://www.yakupgovler.com/?p=53.

Yazılarımı RSS aboneliği ile takip edebilir, yeni yazılarıma kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Bunun için ise RSS adresimi kullanabilirsiniz.